Triết học về Địa lý

Nếu Long hành đã chuyển mạch xuống thấp rồi khởi lại một vùng đất cao và vắng mới dừng lại không chạy đi nữa bên vai đất có một cái Huyệt tốt.Trái lại Long chuyển mạch trên cao chạy chứ xuống đất rơi đất nghĩa là không có tiểu khởi thổ lại thì không có huyệt. Phải có tiểu khởi mới có huyệt… Có tiểu khởi nghĩa là trên đó độ 5 hay 7 thước. Phải có Long hành chuyển mạch thấp xuống rồi mới co lại. Chính nơi cao đó mới là nơi kết huyệt.

ĐIỂM HUYỆT

Muốn biết nơi đất huyệt phải biết các yếu tố sau:

1. Xem trên đầu huyệt có một mảnh đất dợn cao lên như nửa đồng điền (hay nửa vành nong úp)
2. Xem dưới chân huyệt đất đưa ra như cái môi (cằm). Nghĩa là đưa cái liều đất ra ngoài như nửa cái vành nong úp vào.
3. Xem trên thân đất chỗ huyệt có lợn đất cao và đưa kheo ra như 2 cái sừng trâu gọi là oa.
4. Xem dưới chân mép đất ở trước cửa có 2 dòng nước nhỏ của 2 thửa ruộng 2 bên chảy nhập lại thửa ruộng ở chính giữa ngay của mộ.

Xem đủ 4 thế trên thì biết được cái huyệt mà nằm chính giữa có 2 cái sừng 2 bên bọc lại. Đầu huyệt sác nơi cộng của 2 sừng trên đấu lại. Đuôi huyệt ở ngang mỏ sừng bọc 2 bên.

Tiếp theo phải xem phía trước mộ.

1. Ngay trước chân mộ nhìn ra có 1 cái bàn và vũng ruộng sâu để chứa nước từ 2 bên chảy rồi lại vào vũng sâu ấy (vũng nước ấy cách xa huyệt nó đọ 10 mét trở lên. Từ cửa mộ này nhìn ra đến án mộ phải qua một đồng ruộng rộng từ 500m đến 3000 mét bằng nhau một mực không có bờ đất hay thửa ruộng mà cao nhô lên bằng ½ mộ, nếu có thì gọi là “Cản mộ”
2. Xem sau đầu hậu mộ có đất tổ hơn của mộ có rẽ ra hai bên, hai là đất từ phía sau đầu mộ chạy thẳng ra hai bên tả hữu rồi vòng đầu lại mà doi phải trái, phải trì và vòng tới trước xa, còn doi phải, phải vòng tới mà thấp thua và ngắn với được. Tay long phải ngậm tay hổ mới đúng. Phải soát xét kĩ càng từng ly, từng tí các trạng thái của đất mà xét như sau:

1 – Long hành phải uyển chuyển, biến hóa nhưng phải liền mạch và khôi phục phân minh.

2 – Sa đất dưới chân mộ hoặc bên kia phía trước mộ phải được ôm ấp trước của mộ.

3 – Các ngọn nước đều được chầu vào trước của mộ. Tóm lại là phải suy xét từ cái nhỏ đến cái lớn, từ chỗ gần đến chỗ xa. Nghĩa là từ nền mộ, đầu mộ, chân mộ  rồi lại xem rộng ra 2 bên và trước cửa mộ, tiếp đến xem đường sa, thủy án nội đường, ngoại đường, không được lo việc xa mà bỏ việc gần. Ví dụ: nơi mộ nằm và ngoài trước cửa mộ không quan sát, trái lại chỉ lo nhìn ngó sông, núi xa ngoài 5, 7 cây số là vô ích. Việc tối cần là phải xem tay long, tay hổ có thuận thế không,? Long phải hàm hổ. Trước đường khí phải thâu góp các ngọn nước giao hiệp và qui tụ diện tiền phải được quang đãng và rộng rãi, không có vật gì cản trở. Định cho được cuộc chân, cuộc giả.

Sau hậu đầu và 2 bên lưng hông cho được đỉnh súc và được bảo trợ. Địa cuộc đừng lấy rộng quá mà chỉ cần trong khuôn khổ sẵn có miễn là phải được bảo tụ (như một ngôi nhà nhỏ mà đầy đủ tiện nghi hơn là một ngôi nhà lớn mà thiếu trước hụt sau).

Sa đất chỉ xem xét cái sa ngay trước của mộ miễn là sa đó được bảo hoàn, hộ vệ vững vàng. Sa, thủy, long, hố và án đều được xây bụng vào mộ, không xây lưng vào mộ. Trước chân mộ phía dưới ruộng rộng nước chảy nghiêng và tràn lan không quy tụ, không giao hiệp thì không dùng.

Điểm huyệt phải đóng ngay với thiên tâm tụ thủy (vũng nước, đọng nước ngay cửa mộ) không được xê qua xích lại một thước, một tấc nào cả. Huyệt phải đảm bảo khi thả quan tài xuống đất phải tiếp nối với mạch khí của đất, không nên xa lìa khí mạch. Mức đào huyệt sâu hay cạn tùy theo mạch đất. Mạch đất đi sâu thì đào sâu, đi cạn thì đào cạn. Căn cứ mức nước dưới ruộng trước mộ mà suy xét để hướng dẫn cho chủ nhân đào huyệt.

Một số thế đất và hình thể đất xấu được cụ thể hóa.

1. Tả hữu của huyệt mộ cao thấp không đồng đều, nghiêng bên trái Hại nam. Nghiêng bên phải thì nữ bị đau ốm, bệnh tật. Long hành từ bên trái xuyên qua thì hài cốt bị nghiêng sang bên phả? Tả hữu cao thấp nhiều huyệt thì cốt bị nghiêng.
2. Sống đất đâm thẳng vào vai huyệt mộ thì con cháu bị đau đầu, đau vai, đau cổ khó chữa khỏi.
3. Hậu đầu khuyết hẳn mới eo. Đẻ nhiều nuôi ít chết theo lần rồi.
4. Hậu đầu không mạch thời thôi, con trai một đứa mấy đời như nhau. Cốt kia đầu ngửa ra sau, cháu con chảy mũi, đầu đau hòi hòi. Lỗ tai chảy mủ thối hôi, đùng đùng tai điếc, nói thôi lưng liền.